Оҕолорбут суруйаллар.
Муҥхаһыттар (кэпсээн)
Күһүн сэтинньи ыйга күөл тоҥнор эрэ, олохтоох эр дьон илимнэрин, күрдьэхтэрин бэлэмнэнэн киирэн бараллар.Дьэ, биир күн Ньукуус сарсыарда эрдэ туран ичигэстик таҥнан аҕатын, эһэтин кытта муҥхаҕа барсаары, ким-хайа иннинэ турда. Ол курдук, Ньукууска ураты күн буолла. «Өр буолуохпут, үчүгэйдик аһаан баран барыахпыт»,- диэн ыҥырсан итии үүттээх чэйдэрин истилэр, тото-хана аһаатылар уонна айаҥҥа туруннулар. Массыыналарын собуоттаан айаннаатылар. Ньукуус улааппыт курдук сананан, үөрбүт санаата кинини өссө кынаттаата. Уонна туох эрэ бүгүҥҥү күн киниэхэ атыннааҕын, санаатыгар аптааҕын саныы истэ. Арааһы саныы иһэн айанын билбэккэ хаалла, остуоруйаҕа ойууланарын курдук, дьикти кэрэ дойдуга тиийэн кэллилэр.
Күөллэригэр тиийээт, күрдьэҕинэн хаардарын күртүлэр. Ойбоҥнорун тэһэн баран илимнэрин уктулар. Ньукуус мас тутан баран балыктары уйгуурдар, ити сылдьан сылайбыт курдук буолла.
Аҕата эһэтинээн илими нэһиилэ тардан күүстэрэ баранна. Ньукуус иһигэр маннык ботугураата: «Эбэ, эбэ күөлүм, тугу миэхэ бэлэхтиигин?». Итинник ботугураатын кытта, эмискэ илимнэрин таһаарбыттарыгар, эбэ күөллэрэ күндүлээн элбэх да собону бэрсибит. Дьиҥнээх бүгүҥҥү күн аптаах буолбутун манна биллэ Ньукуус.
Наһаа үөрдүлэр. Ньукуус тутатына соболору куулга угаары ыксаабытын аҕата бастаан соболору тута укпаттар диэн сүбэ-ама курдук эттэ. Илимтэн балык араараллара арыычча өр буолла, ол ыккардыгар балыктара бөһүйбүт, куулга хаалыахха сөп буолбут. Аҕата, эһэтэ кэпсэтэллэрин Ньукуус көмөлөһө сылдьан истэн, элбэх сахалыы тыллары билбэтин эмиэ бу күн биллэ, кылааһын оҕолоругар оонньуу толкуйдаан, тыллары таайтарыам диэн саҥа санаа киирдэ.
Ыттара эмиэ туохха эмит тиксиэм дуу диэбиттии төттөрү — таары сүүрэлээтэ, аптаах уонна үөрүүлээх күн буолбутун эмиэ билбит курдук Ньукууска эккэлээтэ. Ньукуус сылайан төттөрү айанныырыгар утуйан барда, ол быыһыгар дьиэҕэ хаалбыт дьоно хайдах үөрэ көрсөллөрүн, Байанайдаах күн буолбутун хайдах кэпсиирин, кылааһын оҕолоругар тылга сыһыаннаах оонньуу ыытарын үөрэ саныы истэ.
Олеся Ефимова, Покровскай бастакы нүөмэрдээх орто оскуолатын 5 «б» кылааһын үөрэнээччитэ
«Хаҥалас» хаһыат сайтыттан: https://xn--80aaaaaqpp6as1cq2a.xn--p1ai/article/83444